Azərbaycan bu gün, sözün həqiqi mənasında, müstəqil dövlət kimi dünya birliyində layiqli yerini tutub. Son 17 il ərzində, demək olar ki, bütün sahələr üzrə qazanılan uğur­lar ölkəmizlə əməkdaşlıq etmək istəyən qüdrətli dövlətlərin sayını artırıb. Bütün bunlar, təbii ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən düzgün müəyyənləşdirilmiş daxili və xarici siyasətin təzahürüdür. Qürurverici haldır ki, dövlətimizin başçısının beynəlxalq aləmdə artan nüfuzu həm ölkəmizi gücləndirir, həm də regionda gedən proseslərə ciddi təsir göstərir.

Azərbaycan iqtisadiyyatı dünyanı bürüyən böhran ilində də durmadan inkişaf edib. Hətta koronavirus pandemiyasının bəşəriyyəti sarsıtdığı, iqtisadiy­yatı çökdürdüyü, iri şirkətlərin fəaliyyətinə ciddi zərbə vurduğu bir vaxtda ölkəmizdə regional inkişaf proqramı uğurla icra edilir. Regionların sosial-iqtisadi məsələlərinin həlli istiqamətində çox müfəssəl dövlət proqramları qəbul edilir. Azərbaycan getdikcə abadlaşır, güclü dövlətə çevrilir. Bu gün Azərbaycana gələn hər bir dövlət rəsmisi, xarici vətəndaş, qo­naq bu reallıqları görür, təqdir edir və qiymətləndirir. Ölkəmiz hüquqi, sivil, demokratik dövlət quruculuğu yolunda inamla irəliləyir.

Respublikamız Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ulu öndər Heydər Əliyevin müəyyən etdiyi yolla inamla irəliləyir. Bunun ən başlıca səbəbi həyata keçirilən siyasətin xalqın mənafeyini tam ifadə etməsidir. Dövlət başçısı­nın rəhbərliyi ilə, eyni zamanda, ölkəmizin ərazi bütövlüyünün bərpa olunması istiqamətində siyasi strategiya davam etdirilir. 2016-cı ilin Aprel və bu ilin 12-16 iyul Tovuz döyüşləri Azərbaycanın prinsipial mövqeyindən bir addım da geri çəkilməyəcəyini, öz ərazi bütövlüyünü bərpa etmək əzmində və gücündə olduğu­nu, həmçinin, düşmən üzərində hərbi, siyasi, iqtisadi və mənəvi-psixoloji üstünlüyünü bir daha sübuta yetirdi. Hər iki əməliyyat zamanı ermənilərin törətdikləri təxribatların qarşısı rəşadətli ordumuz tərəfindən qətiyyətlə alındı və düşmənin silahlı qüvvələri darmadağın edildi. Yeri gəlmişkən, Tovuz hadisələri başlayandan sona çatana qədər kollektivimizin üzvləri bütün gün ərzində hərbçilərimizlə bir yerdə oldu. Hətta gecə də evə getməyib onlara arxa-dayaq olduq. Əməliyyat başa çatdıqdan sonra Ermənistan ordusunun bu təxribatına hüquqi qiymət veril­di. Ziyan dəymiş 36 evə baxış keçirdik. Həmin hadisələrdə bir mülki şəxs də düşmən tərəfindən qətlə yetirildi. Bütün bunlarla əlaqədar rayon ptokurorluğunda dörd istiqamət üzrə cinayət işi qaldırılıb. Bu gün də sərhədboyu ərazilərdəki kəndləri diqqətdən kənarda qoymuruq. Mütəmadi olaraq həmin kəndlərdə oluruq, sakinlərlə görüşürük. Onların hamısı cənab Prezidentin siyasi kursunu dəstəkləyir, dövlətimizin başçısı ilə həmrəy olduqlarını bildirirlər. Prezident, Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin bir çağırışı bəs edər ki, biz, proku­rorluq işçiləri də əlimizə silah alıb düşmənlərimizin üzərinə gedək. Kollektivimizin bütün üzvləri buna hər an hazırdır.

Bu reallıqlar Ermənistanda hərbi-xunta rejiminin çöküşündə mühüm rol oynayır. Azərbaycan Ermənistanı regionda təcrid vəziyyətə salıb. Bunun nəticəsində işğalçı ölkə iqtisadi və siya­si böhrana sürüklənib. Artıq dünya birliyinə də bəlli oldu ki, Azərbaycanın işğal altında olan ərazilərini azad etməyə qadir or­dusu var. Biz əzəmətli Azərbaycan bayrağının işğal altında olan ərazilərimizdə də dalğalanacağı günün yaxında olduğuna inanırıq, ordumuzun gücünü, nəyə qadir olduğunu yaxşı bilirik.

Azərbaycan Prokurorluğu 102 illik inkişaf tarixi ərzində çətin, lakin şərəfli bir təkamül yolu keçib. Bu yol öz doğma xalqının və müstəqil dövlətinin hərtərəfli dəstəyinə arxalanan, milli ənənələrə və mütərəqqi dünya standartlarına uyğun şəkildə daim təkmilləşən proku­rorluq orqanlarını sivil və dünyəvi bir quruma çevirib. Qanunun aliliyinin təmin edilməsini özünə şərəf hesab edən prokurorluq orqanları dövlətçilik ideyaları­na sarsılmaz inam və sadiqlik nümayiş etdirməklə mübariz kollektivini formalaşdıran mühüm bir təsisat kimi dövlətçiliyimizin maraqlarının təmin olunması, cinayətkarlığa və korrupsiyaya qarşı kəsərli mübarizə aparılması, vətəndaşların hüquqlarının etibarlı müdafiəsi işində öz xidmətlərini göstərir.

Müstəqil Azərbaycan dövlətində prokurorluq orqan­larının tarixi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranması günündən sonra başlamışdır. Mürəkkəb, amma şərəfli inki­şaf yolu keçən, dövlətçiliyin möhkəmləndirilməsində, qa­nunçuluğun təmin edilməsində, cinayətkarlıqla mübarizədə mühüm rol oynayan Azərbaycan Prokurorluğu Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının qərarı ilə Bakı Dairə Məhkəməsinin tərkibində təşkil edilmiş prokurorluq orqa­nı olmuşdur. Bu orqan dövrün çətinlikləri ilə – ilk növbədə, maliyyə və kadr problemləri ilə üzləşsə də, öhdəsinə düşən vəzifələrin icrasını təmin etmək üçün lazımi tədbirlər həyata keçirmiş və öz fəaliyyətini qeyd edilən Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının 14 noyabr 1918-ci il tarixdə təsdiqlədiyi “Azərbaycan Məhkəmə Palatası haqqında Əsasnamə”yə uyğun qurmuşdur. AXC-nin ömrü uzun olmasa da, Şərqdə ilk müstəqil müsəlman dövləti kimi dünya tarixinə düşdü.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan son­ra müstəqil dövlətin təsisatı kimi öz işini dayandıran milli prokuror­luq orqanları ölkəmizin SSRİ-nin tərkibində olduğu dövr ərzində hakim partiyanın sinfi xarakter daşıyan mənafelərinə xidmət edən bir qurum kimi fəaliyyət göstərmişdir. Bütün hakimiyyət orqanlarının fəaliyyətinə nəzarət funksiyasını həyata keçirməli olan xüsusi orqanın yaradılması ehti­yacını nəzərə alaraq, Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 11 iyul 1922-ci il tarixli “Azərbaycan SSR-in dövlət prokurorluğu haqqında” dekreti ilə Azərbaycan SSR-də Sovet prokurorluğunun əsası qoyulmuşdur. 1936-cı ilin iyul ayında Azərbaycan SSR prokurorluğu Xalq Ədliyyə Komis­sarlığının tərkibindən çıxarılaraq birbaşa SSRİ prokurorluğuna tabe edilməklə müstəqil qurum kimi fəaliyyətə başlamışdır. Lakin nə qədər müstqəil fəaliyət göstərsə də, sərt sovet rejiminin bütün ağır­lıqlarına dözmək məcburiyyətində idi. İmperiyanın hər bir göstərişi məcburi idi. Ona görə də belə bir rejim altında müstəqil fəaliyyət göstərməyin nə qədər çətin olması hər kəsə aydınıdır.

SSRİ-nin süqutundan sonra dövlət müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycanda tədricən əldə edilən nailiyyətlərə, sıçrayışlı in­kişafa, bütün sahələr üzrə hüquqi bazanın tam formalaşmasına ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi strategiyası sayəsində nail olun­muşdur. Onun müəyyənləşdirdiyi mükəmməl inkişaf konsepsiya­sının həyata keçirilməsi ölkədə demokratik dövlət quruculuğu və kompleks islahatların reallaşma­sına və hərtətəfli inkişafın təmin olunmasına dərin əsaslar yaradıb. Prokurorluq orqanları da məhz ulu öndərin müstəqil Azərbaycana rəhbərliyindən sonra tam forma­laşdı. Ümummilli liderin 17 iyul 1998-ci il tarixli sərəncamı ilə hər il oktyabr ayının 1-i Azərbaycan Respublikası Prokurorluğu işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilir. Artıq 22 ildir ki, hər il oktyabr ayının 1-də Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun əməkdaşları öz peşə bayramlarını təntənə ilə qeyd edirlər.

Ulu öndər Heydər Əliyevin ölkəyə rəhbərliyi dövründə prokurorluq orqanlarının normal fəaliyyətinin təmin olunması məqsədilə zəngin hüquqi baza yaradıldı. Bu dövrdə qəbul olun­muş Azərbaycan Respublikası­nın Konstitusiyası, o cümlədən çoxsaylı qanunlar və məcəllələr – “Məhkəmələr və hakimlər haq­qında”, “Konstitusiya məhkəməsi haqqında”, “Prokurorluq haqqın­da”, “Prokurorluq orqanlarında qulluq keçmə haqqında”, “Polis haqqında”, “Əməliyyat-axtarış fəaliyyəti haqqında”, “Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında” qanun­lar, Cinayət, Cinayət-Prosessual, Cəzaların icrası, Mülki, Mülki-Prosessual, İnzibati xətalar məcəllələri və bir sıra mühüm normativ hüquqi aktlar bütövlükdə, demokratik cəmiyyətdə proku­rorluğun yeri və rolunu müəyyən etmişdir.

Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyev tərəfindən prokurorluq orqanlarına yüksək etimad, dövlət səviyyəsində hərtərəfli diqqət və qayğı göstərilir, onun fəaliyyətinin daha da təkmilləşdirilməsi üçün müvafiq tədbirlər görülür. Hər il peşə bayramı ilə əlaqədar ölkə başçısının müvafiq sərəncamına əsasən, bir qrup prokurorluq işçilərinin I, II, III dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə, “Tərəqqi” və “Dövlət qulluğun­da fərqlənməyə görə” medalları ilə təltif olunmaları bunun bariz nümunəsidir.

Dövlətimizin başçısı prokuror­luq orqanlarına güvənir və böyük etimad göstərir. 2020-cil mayın 1-də möhtərəm Prezidentimiz Baş Pro­kuror vəzifəsinə təyin etdiyi cənab Kamran Əliyevi videoformatda qəbul edərkən səsləndirdiyi müdrik fikirlər də bunu təsdiqləyir. Dövlət başçısının həmin görüşdə verdiyi tövsiyə və tapşırıqlar prokurorluğun kollektivində böyük məsuliyyət ya­radıb. Həmin tapşırıqlardan biri də korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı mübarizədir. Son vaxtlar bu sahədə əsaslı işlər görülüb və bu işlər avam etdrilir. Vəzifəsindən və tutduğu mövqeyindən asılı olmayaraq, kor­rupsiya və rüşvətxorluq hallarına yol verənlərə qarşı sərt tədbirlər görülür və bundan sonra da görüləcək.

Hər birimiz ölkədə aparılan genişmiqyaslı islahatlarla yaxın­dan tanışıq. Mən kadr islahatla­rını xüsusi qeyd emək istərdim. İslahatların yeniləşmə, yeni yanaş­ma olduğunu diqqətə çatdıran möhtərəm Prezidentimiz bütün sahələrdə olduğu kimi, prokurorluq orqanlarında da daha genişmiq­yaslı islahatlara ehtiyac olduğunu bildirdi. Dövlət başçısının qeyd etdiyi kimi, bu gün Azərbaycanın hər sahəsində islahatların nəticələri vətəndaşlar tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Bu islahat­lar ölkəmizi daha da gücləndirir. İslahatlarsız tərəqqi mümkün deyil. Ona görə də digər sahələrdə olduğu kimi, hüquq-mühafizə orqanlarında da islahatlara böyük ehtiyac yaranmışdı. Ölkə rəhbəri Azərbaycan Respublikası Proku­rorluğunun bu islahatların aparıl­masında uğurlar qazanacağına ümidvar olduğunu bildirdi.

Dövlət başçısının proqram xarakterli tövsiyə və tapşırıqla­rından cəmi 11 gün sonra – ma­yın 12-də Baş Prokurorluqda videokonfrans rejimində geniş əməliyyat müşavirəsi keçirildi və “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin prokurorluq orqanlarında işin təkmilləşdirilməsi və islahat­ların dərinləşdirilməsinə dair tövsiyələrinin icrası üzrə 2020-ci il üçün Fəaliyyət Planı” təsdiq olundu. Bundan sonra prokuror­luq orqanlarında əsaslı struktur və kadr islahatlarının həyata keçirilməsinə başlanıldı, şəffaf prosedurlara və ədalətli meyarlara əsaslanan islahatların reallaşdı­rılması istiqamətində mühüm işlər görüldü.

Cənab Baş Prokuror möhtərəm Prezidentimizin kadr siyasəti ilə bağlı verdiyi tövsiyə və tapşırıqları dərhal reallaşdır­dı. İslahatlar zamanı gənclərə etimad göstərilməsinə və gen­der bərabərliyinə xüsusi diqqət yetirildi. Dövlətimiz tərəfindən həyata keçirilən gender bərabərliyi siyasətinin uğurlu davamı kimi prokurorluq orqanlarının kadr korpusunun 7 faizini təşkil edən qadın əməkdaşların 8 nəfəri qısa müddət ərzində rəhbər vəzifələrə– Baş Prokurorluğun idarə və şöbə rəisi, rayon prokuroru və rayon prokurorunun müavini vəzifələrinə təyin edildilər. Kadr islahatlarının nəticəsi olaraq, son 3 ay ərzində 45 prokurorluq işçisi rayon (şəhər) və ərazi hərbi prokuroru vəzifəsinə təyin olunub. Onlardan 27-si orta yaş hədləri 40 olmaqla ilk dəfə, 16-sı təkrar, 2-si isə ikinci səlahiyyət müddətinə prokuror vəzifəsinə təyin olunublar. Bunun­la yanaşı, Baş Prokurorluğun 18 idarə və şöbəsindən 15-nin rəisləri dəyişilmiş, onlardan 7 prokuror­luq işçisi ilk dəfə olaraq idarə və şöbə rəisi vəzifəsinə təyin olun­muşdur. Baş Prokurorluğun idarə və şöbələrinin rəis müavinləri vəzifələrində də dəyişikliklər apa­rılaraq orta yaş həddi 36 olmaqla 11 prokurorluq işçisi idarə və şöbə rəisinin müavini vəzifəsinə təyin olunmuşdur. Ümumilikdə, 14 rayon və şəhər prokurorunun müavinləri dəyişilərək, müasir çağırışlara cavab verən və yüksək peşəkarlıqları ilə seçilən prokurorluq işçiləri hesabına komplektləşdirilmişdir.

Faktlar da təsdiqləyir ki, məsul vəzifələrdə gənclərə böyük etimad göstərilir. Gənclər siyasəti hər zaman Prezident İlham Əliyevin fəaliyyətinin prioritet istiqamətlərindən biri olub. Bu gün də elədir. Məhz bu yüksək diqqətin nəticəsidir ki, hazırda ölkəmizdə baş verən bütün ictimai-siyasi proseslərdə gənclərin rolu artır, yüksək potensiallı Azərbaycan gəncləri cəmiyyətimizin bütün sahələrində, idarəetmə strukturlarının bü­tün pillələrində layiqincə təmsil olunur və adekvat işlər görürlər. Azərbaycanda uğurla reallaşdırı­lan dövlət gənclər siyasətinə və ölkə həyatının bütün sahələrində gənclərin əməyindən hərtərəfli istifadə edilməsi barədə dövlət başçısının tapşırıqlarına uyğun mütəmadi olaraq gənc hüquq­şünasların şəffaf prosedurlar əsasında prokurorluğa qəbulu apa­rılır. Son illər cəmiyyət həyatının bütün sahələrini əhatə edən sistemli islahatlar, gənclərə geniş fəaliyyət meydanı verilməsi, ölkə başçısı tərəfindən onlara göstərilən yüksək etimad, o cümlədən gənclərin cəmiyyətdəki rolunu və məsuliyyətini artıran mühüm qərarlar göz qabağındadır.

Möhtərəm Prezidentimiz Baş Prokuror Kamran Əliyevi video­formatda qəbul edərkən “Proku­rorluq orqanlarının işçiləri bundan sonra da Vətənə ləyaqətlə xidmət etsinlər və bütün hüquq-mühafizə orqanları elə çalışsınlar ki, həm vətəndaşlar, ictimaiyyət onların işindən razı olsun, eyni zamanda, dövlətin maraqları və qanunun aliliyi təmin edilsin” – müdrik tövsiyələri hər bir prokuror işçisində ciddi məsuliyyət yaradıb. Hər birimiz işimizi bu tələblər əsasında quraraq dövlətimizə, xalqımıza və möhtərəm Prezidentimizə hər zaman sadiqlik nümayiş etdirəcək, bundan sonra da üzərimizə düşən vəzifələri məsuliyyətlə yerinə yetirməklə, cinayətkarlığın bü­tün forma və təzahürlərinə qarşı mübarizədə prinsipial mövqe tutacaq, vətəndaşların azad və təhlükəsiz yaşamaq kimi funda­mental hüququnun reallaşdırılması sahəsində bütün zəruri tədbirləri həyata keçirəcəyik.

Elçin QƏHRƏMANOV,

Tovuz rayon prokuroru, baş ədliyyə müşaviri

Xalq qəzeti, 22 sentyabr 2020-ci il